در سال ۱۸۵۹، ده سال پیش از وضع واژهٔ اکولوژی توسط ارنست هکل، سنت هیلر[۳]، جانور شناس فرانسوی، کلمه اتولوژی را برای رشتهای که روایط بین محیط و موجودات زنده را بررسی میکند، وضع و پیشنهاد کرده بود. واژهٔ اتولوژی از کلمهٔ یونانی «ethos» به معنای «رفتار» مشتقّ شده است.
بنابراین معنای اتولوژی از لحاظ ریشهٔ لغوی، رفتارشناسی است. کشمکش و جدال در بارهٔ بکاربردن واژههای اکولوژی و اتولوژی و ترجیح یکی از آنها بر دیگری، سالها ادامه داشت تا آنکه با تصویب مجامع علمی منعقده در طول سالهای ۱۹۰۱ و ۱۹۰۲، واژهٔ اکولوژی به رسمیت پذیرفته شد. با این حال واژهٔ اتولوژی هنوز کاملاً منسوخ نیست، بلکه به تعبیری نوعی شاخهٔ فرعی در چهارچوب دانشی است که امروزه اکولوژی نامیده میشود. کلمهٔ اتولوژی را اغلب در بررسی واکنشهای موجودات زنده در مقابل محیط بکار میبرند. به ویژه در اکولوژی جانوران و انسان بحثهای اتولوژی رواج بیشتری دارد، زیرا بخشی از واکنش جانوران و انسان در برابر عوامل و تغییرات محیط به صورت رفتار بروز میکند و اطلاق کلمهٔ اتولوژی برای بررسی رفتارها و واکنشهای رفتاری جانداران، با توجه به ریشهٔ لغوی و معنای این واژه، کاملاً موجّه و منطقی است. متخصصان آمریکایی اغلب واژهٔ اتولوژی را به صورت ترکیب با کلمهٔ اکولوژی به کار میبرند و مباحثی را تحت عنوان «اکولوژی رفتارها و واکنش ها»[۴] در مطالعات مربوط به اکولوژی جانوران و انسان مطرح میکنند. در مباحث روانشناسی، جامعه شناسی و مردم شناسی نیز واژهٔ اتولوژی و روشهای بررسی و تحلیل رفتارها کاربرد دارد
دوسش داشتم